Uçucu yağlar; bitkilerin yaprak, çiçek, gövde gibi farklı kısımlarından elde edilip yağa damıtılmasıyla oluşan aromatik bileşiklerdir. Alternatif tıpta kullanılan çeşitli bitki ve çiçeklerin özleri kullanılarak ortaya çıkarılan uçucu yağlar, geçmişten günümüze birçok kültürde tedavi yöntemi olarak kullanılmıştır.
Uçucu yağlar kullanılarak yapılan tedavi yöntemine aromaterapi denmektedir. Sağlığı iyileştirmek ve ruh halini hızlıca değiştirmek için kullanılan tedavi yöntemi aromaterapi, uçucu yağların nefes yoluyla vücudu olumlu yönde etkilemesi işlemidir. Uçucu yağlar, nefes alındığında vücudun merkezi sinir sistemine etki eder ve duygusal tepkileri tetikler.
Aromaterapide kullanılan pek çok uçucu yağ türü vardır ve her biri farklı amaçlarda kullanılır. Sakinleştirici, uyarıcı, stresi azaltıcı, dengeleyici, uykuyu iyileştirici gibi özelliklere sahip uçucu yağların, virüs ve bakterilere karşı savunmada, hatta böcekleri kovuşturmada da kullanıldığı bilinmektedir.
En Çok Kullanılan Uçucu Yağlar ve Özellikleri
-
Lavanta Uçucu Yağı:
Dünyada en çok kullanılan uçucu yağlardan biridir ve çok eski tarihlerden beri kullanıldığı bilinmektedir. Rahatlatıcı ve gevşetici özellikleriyle uykusuzluğa iyi gelen lavanta uçucu yağı, ruh ve beden üzerinde dengeleyici bir etkiye sahiptir. Çok amaçlı bir kullanıma imkan verdiği için çok sık kullanılan lavanta uçucu yağı, migren ve diyabet tedavisinde kullanılır. Mısırlıların lavanta yağını mumyalama için kullandığı bilinir ve rivayete göre King Tut isimli firavunun mezarı 1923 yılında bulunup açıldığında üzerinden yaklaşık üç bin yıl geçmesine rağmen hala lavanta kokusu olduğu söylenir.
-
Tarçın Uçucu Yağı:
Güney Asya bölgesine özgü olan tarçın bitkilerinin dünyada en çok bilinen iki türü Seylan ve Çin tarçınıdır. İnsanlar tarçını uzun yıllardır rahatlatıcı etkileri için kullanmıştır. Tarçın uçucu yağı stresi ve kaygıyı azaltır, vücuttaki genel ağrılara iyi gelir ve sindirim sistemini düzenler. Ülser tedavisinde de kullanılan Tarçın uçucu yağı, kalbe hastalıklarına iyi gelir ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
-
Fesleğen Uçucu Yağı:
Hoş kokusu ile öne çıkan fesleğen uçucu yağı, tıkanıklıkları ve öksürüğü geçirir, zindelik sağlar. Asya ve Hint kültürlerinde uzun yıllardır tedavi amaçlı kullanılan fesleğen yağı; çinko, demir, kalsiyum, manganez gibi minareller bakımından oldukça zengindir. İçerdiği E, C ve K vitaminleri ile tüm vücutta olumlu etkiler yaratan fesleğen uçucu yağı, eklem ve kas ağrılarına iyi geliyor.
-
Limon Uçucu Yağı:
Enerjik ve olumlu bir ruh halini tetikleyen limon uçucu yağının antimikrobiyal etkisi mevcuttur. Cildin yenilenmesinde, cilt lekelerini gidermede ve yaşlanma karşıtı uygulamalarda aktif etki gösteren limon uçucu yağı, aynı zamanda güçlü bir antioksidandır. Limon uçucu yağı, özellikle yaz aylarında rahatsızlık duyulan sinek, böcek, kurt gibi haşereleri uzaklaştırma konusunda kullanılır. Limon uçucu yağı, nefes alıp vermedeki tıkanıklıkları gidererek daha rahat bir solunum sağlar.
-
Gül Uçucu Yağı:
Gül bitkisinin yapraklarından elde edilen gül uçucu yağı, güçlü bir antiseptiktir ve cildin temizlenmesinde kullanılabilir. Gül uçucu yağı ile ilgili yapılan araştırmalarda kan basıncı ve solunum hızında düşüşe sebep olduğu görülmüştür. Bu nedenle rahatlatıcı ve sakinleştirici etkisi doğrulanmıştır. Aromaterapi alanında kullanılan gül uçucu yağı, antidepresan etkisi göstererek depresyon ve anksiyeteyi olumlu yönde etkilediği ortaya konmuştur.Cilt üzerinde etkili bir nemlendirme kuvvetine sahip gül uçucu yağı, bariyer görevi görerek cildin yıpranmasının da önüne geçer. Regl döngüsünde yaşanan düzensizliklere ve regl kaynaklı ağrılara iyi gelen gül uçucu yağı, menopoz öncesi ve sonrası yaşanan sıkıntıların giderilmesinde de olumlu etkiler göstermiştir. Güçlü bir antiseptik olma özelliği taşıyan gül uçucu yağı, yağlı ve akneli ciltler için doğal bir tedavi yöntemi olarak kullanılabilir.